Το
Ιερό Παρεκκλήσιο της Ζωοδόχου Πηγής Νέου Λεβισίου Μαρκοπούλου Ωρωπού βρίσκεται
σε ένα περιβάλλον το οποίο, εκτός από τη φυσική ομορφιά του, θεωρείται ιστορικό
για πολλούς λόγους.
Καταρχάς,
από εκεί ξεκινούσαν οι γραμμές του τρένου που κατά το μεγαλύτερο μέρος του
προηγούμενου αιώνα μετέφερε τον λιγνίτη της Μαυροσουβάλας και του Μπάφι στην
Καρβουνόσκαλα.
Δεύτερον,
το συγκεκριμένο μέρος ήταν συχνός τόπος εκδρομής των κατοίκων του Ωρωπού οι
οποίοι ξεκινούσαν πεζοί από τα χωριά της περιοχής, είτε για να βρεθούν στο
πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής («Παναγίτσας») είτε σε άλλες μέρες απλά για
αναψυχή.
Τρίτον,
στο Νέο Λεβίσι εγκαταστάθηκαν το 1923 οικογένειες προσφύγων προερχόμενες από το
Λιβίσσι της Μικράς Ασίας (τουρκικά: Kayaköy, Καγιάκιοϊ), ή επίσης
Λιβίσσιον, Λειβίσσι και Λεβίσσι, είναι χωριό 8 χιλιόμετρα νότια
της Μάκρης (Φετίγιε) στη νοτιοδυτική Τουρκία.
Το
Νέο Λεβίσι Ωρωπού αναφέρεται ως ξεχωριστός οικισμός από το 1928, γραμμένο ως Νέο
Λειβήσιο, να προσαρτάται στην κοινότητα Μαρκοπούλου Ωρωπού. Το 1923, με απόφαση
της Ελληνικής Πολιτείας, εκτός από κατοικίες παραχωρήθηκαν με κλήρο σε κάθε
οικογένεια προσφύγων χωράφια, ζώα και άροτρα. Έτσι, οι περισσότεροι κάτοικοι
ασχολήθηκαν με γεωργικές ασχολίες και κάποιοι εργάστηκαν στα λιγνιτωρυχεία.
Το
1940 το όνομα του οικισμού διορθώθηκε σε Νέον Λιβύσιον. Σύμφωνα με το
πρόγραμμα Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί
με την Αγία Βαρβάρα, το Μαρκόπουλο και το Μπάφι αποτελούν
την Κοινότητα Μαρκοπούλου Ωρωπού που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα
Μαρκοπούλου Ωρωπού του Δήμου Ωρωπού ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2021
απογράφησαν στο Νέο Λεβίσι 63 άτομα. Οι κάτοικοι του οικισμού μας έχουν ιδρύσει
τον εξωραϊστικό και πολιτιστικό σύλλογο Η Ζωοδοχος Πηγή.
Το
Ιερό Παρεκκλήσιο αποτελεί κτίσμα του Αγίου Τιμοθέου Αρχιεπισκόπου Ευρίπου (16ος
αι.), καταγόμενου από το χωριό του Καλάμου, ιδρυτή και Ηγουμένου της Ιεράς
Μονής Πεντέλης. Ενδιαφέρον προκαλούν οι πολλές αγιογραφίες που διασώζονται σε
αυτό μέχρι σήμερα.
Σήμερα
το Καγιάκιοϊ - Λειβίσσι ή Λιβίσι ή Λεβίσι, της Μικράς Ασίας παραμένει
ακατοίκητο και γι’ αυτό ονομάζεται και «χωριό-φάντασμα» αποτελώντας τουριστικό
αξιοθέατο. Αποτελείται από εκατοντάδες κατοικίες και δύο εκκλησίες, οι οποίες
καλύπτουν ένα μικρό μέρος βουνοπλαγιάς και χρησιμεύουν ως τόπο στάθμευσης για
τους τουρίστες που επισκέπτονται τη Φετίγιε και το Ολουντενίζ.
Σύμφωνα
με μια λαϊκή παράδοση, οι Τούρκοι δεν θέλησαν να εγκατασταθούν στο χωριό γιατί
πίστευαν ότι είναι στοιχειωμένο από τα πνεύματα των Ελλήνων που σφαγιάστηκαν. Άλλη εκδοχή λέει ότι οι Έλληνες πριν
εγκαταλείψουν το χωριό, δηλητηρίασαν τα πηγάδια. Επίσης, υπάρχουν μαρτυρίες που
λένε ότι κάποιοι Τούρκοι που θέλησαν να εγκατασταθούν στο Λιβίσι ήταν γεωργοί,
η περιοχή όμως δεν διέθετε αρκετές καλλιεργήσιμες εκτάσεις με αποτέλεσμα να
μετακινηθούν σε πιο εύκρατα μέρη.
Το
2014 η τουρκική κυβέρνηση με ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού και
Τουρισμού έκανε γνωστό ότι επρόκειτο να πουλήσει για 49 χρόνια σε επενδύτη το
χωριό ώστε να μετατραπεί σε τουριστικό θέρετρο, ωστόσο μέχρι σήμερα το
αμφιθεατρικό Καγιάκοϊ παραμένει έρημο.
 |
| Πανόραμα του Καγιάκοϊ-Λιβισίου σήμερα (Τουρκία) |
Μόνο
επτά κατοικίες έχουν αναστηλωθεί καθώς παρέμειναν ιδιωτικές περιουσίες, σε
αντίθεση με το μεγαλύτερο μέρος που έχουν περιέλθει στο κράτος. Το χωριό αποτέλεσε
και πηγή έμπνευσης για τον άγγλο μυθιστοριογράφο Λουί ντε Μπερν, γνωστό
στο ευρύ κοινό από το πρώτο του μυθιστόρημα Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι,
για να γράψει το δεύτερο μυθιστόρημα του το «Εσκίμπαχτσε» (Πουλιά χωρίς φτερά), το
2004. Στο «χωριό-φάντασμα» πραγματοποιήθηκε επίσης μέρος των γυρισμάτων της
ταινίας του Russell Crowe, The Water Diviner.
Λειβισσιανοί
πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν επίσης στη Βοιωτία, στη Φθιώτιδα (Ιτέα), στην
Εύβοια, στη Ρόδο και στο Καστελόριζο.
Απολυτίκιο
Ζωοδόχου Πηγής
Ἦχος α´
Ὁ ναός σου Θεοτόκε ἀνεδείχθη παράδεισος,
ὡς
ποταμοὺς ἀειζώους ἀναβλύζων ἰάματα
ᾧ
προσερχόμενοι πιστῶς,
ὡς
Ζωοδόχου ἐκ Πηγῆς,
ρῶσιν
ἀντλοῦμεν, καὶ ζωὴν τὴν αἰώνιον,
πρεσβεύεις
γὰρ σὺ τῷ ἐκ σοῦ τεχθέντι,
Σωτῆρι
Χριστῷ,
σωθῆναι
τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Πηγές
Βικιπαίδεια:
Νέο Λιβίσιο Αττικής: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%BF_%CE%9B%CE%B9%CE%B2%CF%8D%CF%83%CF%83%CE%B9%CE%BF_%CE%91%CF%84%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82
Βικιπαίδεια:
Λιβίσι: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B9%CE%B2%CE%AF%CF%83%CE%B9
Ελληνική
Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης: https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/oikmet_details.php?id=21850
Ιερά Μητρόπολις Κηφισίας, Αμαρουσίου, Ωρωπού καί Μαραθώνος (2013), Θεία Λειτουργία στο Ιερό Παρεκκλήσιο Ζωοδόχου Πηγής Ν. Λεβισίου Μαρκοπούλου (28/9/2013) : https://imkifissias.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=663:theia-leitourgia-sto-iero-parekklisio-zoodoxou-pigis-n-levisiou-markopoylou-28-9-2013&catid=125&Itemid=995
Ιστολόγιο
«ΝΕΟ ΛΙΒΙΣΙ»: https://neolibisi.blogspot.com/
Σπυριδάκη
Μ. (2019), Νέο Λεβίσι: Ένα ταξίδι από την Μικρά Ασία στο Μαρκόπουλο Ωρωπού, Ο
Φάρος της Β. Αττικής: https://www.o-pharosva.gr/2019/05/blog-post.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου