Τα τελευταία χρόνια η λογοτεχνική παραγωγή στον Δήμο Ωρωπού κινείται πιο έντονα από κάθε άλλη εποχή, είτε με νέους δημιουργούς είτε με παλιότερους οι οποίοι έχουν γίνει γνωστοί στο πανελλήνιο για το έργο τους, χωρίς να είναι τόσο γνωστό ότι ο τόπος είτε της καταγωγής είτε της διαμονής είτε της εξοχικής κατοικίας τους είναι η ευρύτερη περιοχή του Ωρωπού.
Στη διπλωματική της εργασία για το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο το 2013, η μεταπτυχιακή ερευνήτρια Ελίνα Κάτσικα διερευνά το περιβάλλον της περιοχής Αλυκές Ωρωπού, όπου εντοπίζεται σήμερα ένας από τους σημαντικότερους εναπομείναντες υγρότοπους της Αττικής, καθώς επίσης και τη δυνατότητα δημιουργίας ενός οικολογικού πάρκου στην περιοχή.
Η Μαυροσουβάλα είναι η συνέχεια του τελευταίου παρθένου δάσους της βορειοανατολικής Πάρνηθας και βρίσκεται μεταξύ των δύο λεωφόρων Μαλακάσας – Μηλεσίου – Σκάλας Ωρωπού και Εθνικής Οδού – Μαρκοπούλου. Το δάσος μέχρι και πριν μερικές δεκαετίες και κυρίως πριν τη μεγάλη πυρκαγιά τον Ιούλιο του 1998 ήταν απροσπέλαστο από την οργιώδη βλάστηση. Είχε εκπονηθεί μάλιστα σχέδιο του Υπουργείου Γεωργίας για τη δημιουργία πάρκου αναψυχής το οποίο εγκαταλείφθηκε μετά την πυρκαγιά.
Το Μουσείο Ζυγομαλά ιδρύθηκε το 1937 με πρωτοβουλία της Λουκίας Ζυγομαλά (1866-1947) και λειτούργησε εξαρχής στον εκθεσιακό χώρο που προστέθηκε γι' αυτόν τον σκοπό στην εξοχική κατοικία της οικογένειας. Η επανέκθεση έγινε το 1990 και τα εγκαίνια τον Ιούλιο του 1991. Το Μουσείο διοικείται από Επιτροπή και λειτουργεί υπό την εποπτεία της Διεύθυνσης Λαϊκού Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού.
Ο Αντώνιος Ζυγομαλάς γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε νομικά. Με το τέλος των σπουδών του εργάστηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών και 26 ετών εκλέχθηκε βουλευτής Αττικής και Βοιωτίας. Με έντονη κοινοβουλευτική δράση και με το σύνθημα «η γη ανήκει σε αυτούς που την ποτίζουν με τον ιδρώτα τους» αγωνίστηκε για να αποκτήσουν οι ακτήμονες χωρικοί της Αττικής κλήρο.
Το μοναστήρι – μετόχι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Μήλεσι Ωρωπού είναι γνωστό σε όλη την Ελλάδα, καθώς ιδρύθηκε από τον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη χάρη στον οποίο αποτέλεσε σημαντικό προσκύνημα.
.jpg)
Από τα Γεωμετρικά Χρόνια, η ευρύτερη περιοχή της Γραίας (στην οποία περιλαμβάνεται και ο Ωρωπός) παρουσιάζει πολύ στενές σχέσεις με την Ερέτρια και μάλιστα ενδέχεται να ιδρύθηκε από Ερετριείς, όπως δείχνουν τα νεότερα ευρήματα ως προς την αρχιτεκτονική και την κεραμική παραγωγή (οι κάτοικοι έφερναν άργιλο από απέναντι για να κατασκευάσουν τα αγγεία τους).
Φραγκοκρατία (ή Λατινοκρατία) ονομάζεται η χρονική περίοδος της κυριαρχίας στον ελληνικό χώρο μιας σειράς δυτικών λαών: Φράγκων/Βουργουνδών, Φλαμανδών, Γενουατών, Λομβαρδών, Βενετών, Καταλανών, Φλωρεντινών, Ναβαρραίων, Ιπποτών Ναϊτών ή Ιωαννιτών. Όλοι αυτοί είχαν ως κοινό πολιτιστικό χαρακτηριστικό την πολιτισμική-θρησκευτική τους ταυτότητα: όλοι ήταν Λατίνοι, οπαδοί της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και αναγνώριζαν τον Πάπα της Ρώμης ως ανώτατο θρησκευτικό και πνευματικό τους ηγέτη.
Η Σκάλα Ωρωπού έχει οικοδομηθεί περίπου στην ίδια θέση του αρχαίου παράλιου Ωρωπού που ήκμασε από τον 6ο έως τον 1ο π.Χ. αιώνα.
Η ελληνοφωνία στην Αττική αρχίζει να περιορίζεται με την έναρξη της εγκατάστασης Αρβανιτών από τα τέλη του 14ου αιώνα. Ως τον 18ο αιώνα, τα Αρβανίτικα μιλιούνταν στο μεγαλύτερο μέρος της Αττικοβοιωτίας και αυτή την τάση ακολούθησαν και οι περισσότεροι οικισμοί της περιοχής του Ωρωπού.
Στα νεότερα χρόνια, το χωριό Ωρωπός συστάθηκε ως Κοινότητα με τη διοικητική διαίρεση του 1912 με την οποία καταργήθηκαν οι διευρυμένοι δήμοι και αντικαταστάθηκαν από μικρότερες κοινότητες. Μέχρι τότε η περιοχή ανήκε στον πρώην διευρυμένο Δήμο Ωρωπίων. Στην κοινότητα εντάχθηκε και το Συκάμινο το οποίο όμως το 1929 αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα. Κατά τη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών μέσα στα όρια της Κοινότητας Ωρωπού αναγνωρίστηκαν οι οικισμοί Πλατάνια και Κάμπος.