Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024

Παλιά κάλαντα των Θεοφανείων στον Ωρωπό και στα Παλάτια του Μαρμαρά

 


α) Ωρωπός

Κάθε παραμονή των Θεοφανείων (Φώτων), ο ιερέας του χωριού, έχοντας προαγιάσει και προετοιμάσει τον αγιασμό των χωραφιών, έκανε και ο ίδιος, περιφερόμενος όλα τα σπίτια του χωριού, αγιασμό σε κάθε σπίτι. Αυτός ήταν ο πρώτος αγιασμός του χρόνου, αλλά ακολουθούσαν και οι υπόλοιποι την πρώτη μέρα κάθε μήνα.

Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2024

Οι Αφίδνες και η Ιπποκράτειος Πολιτεία (Αγία Τριάδα)

 


Στα αρχαία χρόνια οι Αφίδνες ήταν μια από τις δώδεκα πόλεις που ίδρυσε ο Κέκροπας και που αργότερα συνένωσε ο Θησέας για να δημιουργήσει το κράτος της Αθήνας. Το όνομά τους το χρωστούν στον τοπικό ήρωα Άφιδνο, ενώ η ονομασία σε πληθυντικό αριθμό (Αφίδναι), δηλώνει περισσότερους του ενός οικισμούς. Αποτέλεσαν δήμο της Ανδριανίδος, Αιαντίδος, Λεοντίδος και Πτολεμαϊδος φυλής.

Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2023

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς από τα Παλάτια του Μαρμαρά

 


Κατά την εποχή της Μικρασιατικής καταστροφής, τα Παλάτια του Μαρμαρά απαριθμούσαν περίπου 1.000 κατοίκους, στο σύνολό τους Έλληνες, ενώ με την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 οι περισσότεροι Παλατιανοί φιλοξενήθηκαν για δύο χρόνια στη Χαλκίδα και στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Ωρωπού ιδρύοντας τα Νέα Παλάτια[1]

Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

Η Βασιλόπιτα στον Αυλώνα, στον Ωρωπό, στην Προποντίδα, στον Πόντο και στην υπόλοιπη Μικρά Ασία

 


Στον Αυλώνα, η Βασιλόπιτα συνήθως ήταν ψωμί το οποίο κεντούσαν με ζαχαρωμένο ζυμάρι. Με το ζυμάρι αυτό απεικόνιζαν πάνω στη βασιλόπιτα όλα τα μέλη της οικογένειας, το σπίτι, τα χωράφια και τα ζωντανά που είχε η οικογένεια. 

Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2023

Το έθιμο του «Ποδαρικού» στον Ωρωπό και στα Παλάτια του Μαρμαρά

 


Είναι αξιοσημείωτο ότι το έθιμο του «Ποδαρικού» καταγράφεται τόσο στον Ωρωπό όσο και στα Παλάτια του Μαρμαρά, πολύ πιο πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η αρχή του εθίμου αποδίδεται στους λόγους του επισκόπου Γρηγορίου Νύσσης (335-395 μ.Χ.) προς τους Βυζαντινούς ότι την Πρωτοχρονιά «δεξιάς τινας συντυχίας επετήδευον», δηλαδή θα πρέπει να συναντούν ή να δέχονται στο σπίτι τους πρόσωπο που, όπως νόμιζαν, θα τους έφερνε ευτυχία.  Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα για το ποιος θα μπει πρώτος στο σπίτι τους τη νέα χρονιά, δηλαδή θα κάνει ποδαρικό.

Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2023

Kάλαντα Χριστουγέννων από τα Παλάτια του Μαρμαρά

 


Στα Παλάτια έχουν διασωθεί παμπάλαια κάλαντα των Χριστουγέννων (όπως και της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων) από τα μέσα του 19ου αιώνα, σε ένα παλιό χειρόγραφο του Μαρμαρινού δημάρχου Λαμπρινού Δημαρχόπουλου:

Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του κόσμου

Αυλώνας: Έθιμα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανείων

  


Η επιτόπια έρευνα και οι συνεντεύξεις που υλοποίησε η ερευνήτρια Μαρία Μπουγιέση (2009), καθώς και το βιβλίο του Δημήτρη Λιάκουρη «Αυλώνας Αττικής: Ανατρέχοντας στις ρίζες μας» (1997), μας προσφέρουν την περιγραφή των εθίμων των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανείων στον Αυλώνα από τα παλιά χρόνια, ενώ μερικά σώζονται ακόμα και σήμερα.

Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2023

Ο Αυλώνας από την Τουρκοκρατία έως σήμερα

 


Ο Αυλώνας είναι κτισμένος σε υψόμετρο 170 μ. σε αμφιθεατρική θέση στις βόρειες πλαγιές της Πάρνηθας, στα ιστορικά όρια της άλλοτε Αττικοβοιωτίας και σε απόσταση 50 χλμ. από την Αθήνα. Παλαιότερα ήταν γνωστός με το όνομα Σαλισάτ ή Σάλασι ή Σάλεσι ή και Κακοσάλεσι.

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

Η Ιερά Μονή Παρακλήτου στο Μήλεσι

 


Στα μοναστήρια του ελληνικού χώρου διασώζεται ένα σημαντικό μέρος από τον πλούτο της ευρύτερης αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, βυζαντινής, μεταβυζαντινής και νεότερης. Η μοναστηριακή κοινότητα αποτελούσε, και συνεχίζει να αποτελεί, ιδιαίτερο τόπο άσκησης και πρότυπο ευαγγελικού βίου.  Στην περιοχή του Δήμου Ωρωπού, άρχισαν να θεμελιώνονται από το 2ο ήμισυ του 20ου αιώνα πληθώρα μοναστηριών, κάθε ένα από τα οποία παρουσιάζει το δικό του ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

Η Ιστορία των ΚΤΕΛ Αττικής και της γραμμής Αθήνας - Ωρωπού

 


Ο κλάδος των δημόσιων συγκοινωνιών αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της ελληνικής οικονομίας. Οι ανάγκες για τη χερσαία μεταφορά προσώπων και αγαθών καλύπτονται πανελλαδικά από τα Υπεραστικά ΚΤΕΛ και σε ορισμένες περιοχές όπου δεν υπάρχει εναλλακτική λύση αυτή η ανάγκη καλύπτεται αποκλειστικά από τις εν λόγω μεταφορικές εταιρείες. Ο κλάδος έχει αυξητική σχετικά πορεία τα τελευταία χρόνια καθώς λόγο της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης και της ανόδου του κόστους μεταφορών (καύσιμα, διόδια κλπ) είναι πολλοί οι πολίτες που επιλέγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς αντί των ιδιόκτητων οχημάτων τους.

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023

Η Ιερά Μονή Εισοδίων Θεοτόκου Μαρκόπουλου Ωρωπού


H Iερά Γυναικεία Kοινοβιακή Mονή των Eισοδίων της Θεοτόκου ανήκει στην I. Mητρόπολη Aττικής. Eίναι αναγνωρισμένη ως N.Π.Δ.Δ. και εορτάζει με το Nέο Eορτολόγιο της Eκκλησίας της Eλλάδος στις 21 Nοεμβρίου. Αποτελεί μια φυσική όαση μοναδική και πραγματική ησυχαστική γωνιά, καθώς το πρώτο πράγμα πού κάνει εντύπωση στον επισκέπτη είναι η πανέμορφη τοποθεσία του Μοναστηριού: Κτισμένο στα κράσπεδα ενός πευκόφυτου λόφου, υψώνεται πανέμορφο κι επιβλητικό, έχοντας θέα το νησί της Εύβοιας.

Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023

Η Λιμνοθάλασσα του Ωρωπού και η σπάνια πανίδα της

 


Στα Βορειοδυτικά της Σκάλας Ωρωπού εκτείνεται ως συνέχεια του Δέλτα Ασωπού, ένας από τους τελευταίους υγροβιότοπους της Αττικής με μεγάλη οικολογική σημασία, η Λιμνοθάλασσα του Ωρωπού.  Έχει μήκος 3 χλμ., έκταση 1000 στρ. και ήταν γνωστή παλιότερα ως «αλυκές», «μαντρί», «παραλία της άμμου».

Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2023

Το Αμφιάρειο και ο μύθος του Αμφιάραου

 


Το Αμφιάρειο ήταν το μεγαλύτερο στην αρχαία Ελλάδα ιερό του χθόνιου θεού και ήρωα του Άργους, Αμφιαράου. Στο ιερό αυτό συναντώνται η ιατρική και η μαντική τέχνη. Η ίδρυσή του τοποθετείται στα τέλη του 5ου αι. π. Χ. Από τις αρχές του 4ου αιώνα π. Χ. και ως το 338π. Χ. το ιερό οργανώνεται και η φήμη του απλώνεται στην Ελλάδα. Σε όλη την περίοδο της λειτουργίας του ήταν το εθνικό ιερό του Ωρωπού.

Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2023

Η Ιστορία του Ασωπού και οι δράσεις της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ωρωπού (Ο.Σ.Ω.)


Στη Μυθολογία ο Ασωπός θεωρούταν γιος του Ποσειδώνα και της Πηρούς, κατά μία δεύτερη εκδοχή  γιος του Δία και της Ευρυνόμης και κατά μία τρίτη εκδοχή γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Σύζυγός του ήταν η Μετώπη, κόρη του Λάδωνα,  με την οποία απέκτησε δυο γιους, τον Ισμήνο και τον Πελάγοντα και πολλές κόρες, όπως τη Νεμέα, τη Θήβη, τη Σαλαμίνα, την Κλεώνη, την Τανάγρα, την Εύβοια, τη Σινώπη, την  Πλάταια, την Αίγινα, που μία προς μία έδωσαν τα ονόματα τους σε πόλεις. Κάποιες από αυτές, όπως η Σαλαμίνα και η Αίγινα απάγονται από θεούς και αποκτούν σπουδαία παιδιά.

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023

Ο βυζαντινός ναός των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων στο Συκάμινο

 


Από τα μέσα του 9ου αιώνα η Αττική ακολουθεί την ανοδική πορεία της Ανατολικής Ρωμαϊκής (Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας, μια πορεία αναδόμησης και άνθησης που είναι γνωστή ως Μακεδονική Αναγέννηση. Κατά την περίοδο αυτή, ο Ωρωπός γνωρίζει ιδιαίτερη ακμή ως αγροτική δύναμη λόγω των εύφορων εδαφών του. Αρχίζουν να χτίζονται νέες εκκλησίες σε νέους αρχιτεκτονικούς τύπους και η οικοδομική αυτή δραστηριότητα θα φτάσει στο αποκορύφωμά της για την περιοχή του Ωρωπού κατά τον  12ο, τον 13ο και 14ο  αιώνα όπου φαίνεται πως ο τόπος γνώρισε μακρές περιόδους οικονομικής ευημερίας.

Τετάρτη 11 Οκτωβρίου 2023

Τα αξιοθέατα του Δήμου Ωρωπού


Ο Δήμος Ωρωπού διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία επιλογών για πολλές μορφές τουρισμού: Παραθεριστικό, θρησκευτικό, φυσιολατρικό, αρχαιολογικό, πολιτιστικό, κ.ά. Παρακάτω επιχειρούμε μία καταγραφή των κυριότερων αξιοθέατων του τόπου προκειμένου να αναδειχθεί αυτή η ποικιλία:

Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

Άρθρο του Παναγιώτη Χασιώτη, υποψηφίου Δημοτικού Συμβούλου με τη "ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΥΘΥΝΗΣ"


            

Στις 8 Οκτωβρίου 2023 έχουμε μία κρίσιμη εκλογική μάχη για το μέλλον του Δήμου μας η οποία θα εκλέξει τη νέα δημοτική αρχή για τα επόμενα πέντε έτη.    

Αποφάσισα να θέσω υποψηφιότητα για μια ακόμη φορά, όπως και το 2019, με τον Συνδυασμό «Συνεργασία Ευθύνης» και με το σημερινό Δήμαρχο Ωρωπού Γιώργο Γιασημάκη. Ο Γιώργος Γιασημάκης αποκατέστησε την αξιοπιστία και τη διαφάνεια στα δημοτικά δρώμενα.  Σε  αγαστή συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής εξασφάλισε χρηματοδότηση για έργα στο Δήμο μας συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων Ευρώ περίπου, έργα τα οποία θα υλοποιηθούν και μέσα στην επόμενη πενταετία.

Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2023

Βυζαντινά Μνημεία στις Αφίδνες, τον Αυλώνα και τον Κάλαμο

Σημαντικά βυζαντινά κτίσματα βρίσκουμε επίσης στις Αφίδνες, τον Αυλώνα και τον Κάλαμο. 

Αρχικά, σε χαμηλό ύψωμα μέσα στον οικισμό των Αφιδνών βρίσκεται ο μικρός, σταυρεπίστεγος ναός των Αγίων Θεοδώρων, ο οποίος χρονολογείται στους ύστερους βυζαντινούς χρόνους. Είναι κτισμένος με αργολιθοδομή και σύμφωνα με τους μελετητές θα πρέπει να ήταν κατάγραφος, καθώς διακρίνονται δύο στρώματα τοιχογραφιών, από τα οποία το τελευταίο είναι πολύ νεότερο. Από το παλαιότερο στρώμα (τέλη 13ου αιώνα περίπου), διατηρούνται υπολείμματα. Σε όλη την εγκάρσια καμάρα διατηρείται τμήμα της τοιχογραφίας της Πεντηκοστής με έξι αποστόλους καθισμένους με ανοιχτά ευαγγέλια, ενώ στον δυτικό τοίχο διακρίνεται τμήμα της Σταύρωσης. Επίσης, σε τμήμα του βόρειου και νότιου τοίχου αντίστοιχα υπάρχουν στρατιωτικοί άγιοι (Άγιος Γεώργιος, Άγιος Θεόδωρος καθώς και άλλες μορφές που δεν μπορούν να ταυτιστούν).


Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023

Βυζαντινά μνημεία στον Παλιό Ωρωπό και το Συκάμινο

 

Από τα μέσα του 9ου αιώνα, η Αττική ακολουθεί την ανοδική πορεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μια πορεία αναδόμησης και άνθησης που είναι γνωστή ως Μακεδονική Αναγέννηση. Αρχίζουν να χτίζονται νέες εκκλησίες σε νέους αρχιτεκτονικούς τύπους και η οικοδομική αυτή δραστηριότητα θα φτάσει στο αποκορύφωμά της κατά τον 11ο και 12ο αιώνα σε όλη την Αττική. Αναφορικά με τα βυζαντινά μνημεία της περιοχής του Ωρωπού, πολύτιμα είναι τα στοιχεία που φέρνουν στο φως αξιόλογοι μελετητές όπως ο X. Μπούρας, ο Ι. Κουμανούδης και ο Αν. Ορλάνδος.