Η προσφορά του Αντώνιου και της Λουκίας Ζυγομαλά στον Αυλώνα

 

Ο Αντώνιος Ζυγομαλάς γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε νομικά. Με το τέλος των σπουδών του εργάστηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών και 26 ετών εκλέχθηκε βουλευτής Αττικής και Βοιωτίας. Με έντονη κοινοβουλευτική δράση και με το σύνθημα «η γη ανήκει σε αυτούς που την ποτίζουν με τον ιδρώτα τους» αγωνίστηκε για να αποκτήσουν οι ακτήμονες χωρικοί της Αττικής κλήρο.

Το ναυάγιο του «Χειμάρρα» το 1947 στον Νότιο Ευβοϊκό με τους 383 νεκρούς που έμεινε στην ιστορία ως «Ελληνικός Τιτανικός»

 

Ξημερώματα 19ης Ιανουαρίου του 1947 θα σημειωθεί η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία στην Ελλάδα. Το πλοίο «Χειμάρρα», με 544 επιβάτες και 86 άνδρες πλήρωμα, συνολικά 630 άτομα, που εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη – Πειραιάς, βυθίζεται με αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο τουλάχιστον 383 άνθρωποι.

Τα τσιφλίκια της Αττικής και του Ωρωπού: Ιστορική εξέλιξη

 

Η μεγάλη γαιοκτησία, είτε υπό μορφή τσιφλικιών είτε υπό μορφή μοναστηριακών κτημάτων, επικράτησε στην Αττική και μάλιστα μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, με εξαίρεση ένα σημαντικό τμήμα των Μεσογείων όπου ίσχυσε μία μορφή συνιδιοκτησίας μεταξύ των κατοίκων σε αρκετά χωριά της περιοχής.

Το Ησυχαστήριο του Αγίου Πορφυρίου (Μεταμόρφωσης του Σωτήρος) στο Μήλεσι

 

Το μοναστήρι – μετόχι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Μήλεσι Ωρωπού είναι γνωστό σε όλη την Ελλάδα, καθώς ιδρύθηκε από τον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη χάρη στον οποίο αποτέλεσε σημαντικό προσκύνημα.

Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα Έθιμα στον Ωρωπό και η κληρονομιά από τη Μικρά Ασία

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς στον Ωρωπό και τις γύρω περιοχές είναι μια ζωντανή σύνθεση παραδόσεων, πολιτισμικής ταυτότητας και οικογενειακής θαλπωρής, που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. 

Το αρχαίο θέατρο της Ερέτριας

Το Αρχαίο Θέατρο είναι το εντυπωσιακότερο από τα μνημεία της Ερέτριας. Βρίσκεται στον δυτικό τομέα της πόλης, μεταξύ της Δυτικής Πύλης, του Σταδίου και του Άνω Γυμνασίου, ενώ στο νοτιοδυτικό του άκρο αποκαλύφθηκε ο ναός του Διονύσου.

Τα αρχαία θέατρα της Ανατολικής Αττικής: Θορικού, Ραμνούντα, Αχαρνών, Αμφιάρειου

Τα αρχαία ελληνικά θέατρα αποτελούν ευρήματα διεθνούς σημασίας και ειδικά στην Αττική σώζονται κατάλοιπα θεάτρων τόσο στην πόλη των Αθηνών όσο και στους περιφερειακούς δήμους. Παρακάτω παρουσιάζουμε τα τέσσερα αρχαία θέατρα της Ανατολικής Αττικής: Θορικού, Ραμνούντα, Αχαρνών, Αμφιάρειο Ωρωπού. Στο τέλος του κειμένου παραθέτουμε τον μύθο του Αμφιάραου.

Ωρωπός και Ερέτρια

 

Από τα Γεωμετρικά Χρόνια, η ευρύτερη περιοχή της Γραίας (στην οποία περιλαμβάνεται και ο Ωρωπός) παρουσιάζει πολύ στενές σχέσεις με την Ερέτρια και μάλιστα ενδέχεται να ιδρύθηκε από Ερετριείς, όπως δείχνουν τα νεότερα ευρήματα ως προς την αρχιτεκτονική και την κεραμική παραγωγή (οι κάτοικοι έφερναν άργιλο από απέναντι για να κατασκευάσουν τα αγγεία τους).

Η Φραγκοκρατία στον Ωρωπό

 

Φραγκοκρατία (ή Λατινοκρατία) ονομάζεται η χρονική περίοδος της κυριαρχίας στον ελληνικό χώρο μιας σειράς δυτικών λαών: Φράγκων/Βουργουνδών, Φλαμανδών, Γενουατών, Λομβαρδών, Βενετών, Καταλανών, Φλωρεντινών, Ναβαρραίων, Ιπποτών Ναϊτών ή Ιωαννιτών. Όλοι αυτοί είχαν ως κοινό πολιτιστικό χαρακτηριστικό την πολιτισμική-θρησκευτική τους ταυτότητα: όλοι ήταν Λατίνοι, οπαδοί της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και αναγνώριζαν τον Πάπα της Ρώμης ως ανώτατο θρησκευτικό και πνευματικό τους ηγέτη.

Συνοπτική ιστορία της Σκάλας Ωρωπού από τα Γεωμετρικά Χρόνια έως σήμερα

 

Η Σκάλα Ωρωπού έχει οικοδομηθεί περίπου στην ίδια θέση του αρχαίου παράλιου Ωρωπού που ήκμασε από τον 6ο έως τον 1ο π.Χ. αιώνα.

Ο θεσμός της Εμποροπανήγυρης (Παζάρι) στην Αττικοβοιωτία και την Εύβοια

 

Ο θεσμός των εμποροπανηγύρεων[1] είναι γνωστός από τα ομηρικά χρόνια και συνδεόταν με μεγάλες θρησκευτικές γιορτές. Στα χρόνια του Βυζαντίου είναι γνωστή η διεξαγωγή μεγάλων θρησκευτικών πανηγύρεων, ενώ κατά τον 16ο, 17ο και 18ο αιώνα, σε όλη την Ευρώπη, διεξάγονταν ετήσια διεθνή πανηγύρια.

Η Τανάγρα, η Γραία, ο Ωρωπός και το Δήλεσι: Προαιώνιοι δεσμοί κοινής ιστορικής πορείας

 

Η Τανάγρα θεωρούνταν στην αρχαιότητα η πιο σημαντική βοιωτική πόλη. Ο Παυσανίας την περιλαμβάνει στις περιηγήσεις του τοποθετώντας τη στις πλαγιές του Κηρύκειου Όρους. Η ευρύτερη περιοχή ονομαζόταν Ταναγραία και υπολογίζεται ότι κατοικήθηκε τον 14ο αιώνα π.Χ. και άκμασε από τους μυκηναϊκούς μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους. Περιελάμβανε επίσης τις  πόλεις Άρμα, Μυκαλησσός, Ελεών, ενώ διατηρούσε και δύο επίνεια στις ακτές του Νότιου Ευβοϊκού κόλπου, την Αυλίδα και το Δήλιο (Δήλεσι).

Γλωσσικά ιδιώματα στην περιοχή του Ωρωπού: Αρβανίτικα, Μαρμαρινά και η Κοινή Νεοελληνική

 

Η ελληνοφωνία στην Αττική αρχίζει να περιορίζεται με την έναρξη της εγκατάστασης Αρβανιτών από τα τέλη του 14^ου αιώνα. Ως τον 18^ο αιώνα, τα Αρβανίτικα μιλιούνταν στο μεγαλύτερο μέρος της Αττικοβοιωτίας και αυτή την τάση ακολούθησαν και οι περισσότεροι οικισμοί της περιοχής του Ωρωπού.

H Τοπική Κοινότητα Ωρωπού: Ιστορική εξέλιξη

Στα νεότερα χρόνια, το χωριό Ωρωπός συστάθηκε ως Κοινότητα με τη διοικητική διαίρεση του 1912 με την οποία καταργήθηκαν οι διευρυμένοι δήμοι και αντικαταστάθηκαν από μικρότερες κοινότητες. Μέχρι τότε η περιοχή ανήκε στον πρώην διευρυμένο Δήμο Ωρωπίων. Στην κοινότητα εντάχθηκε και το Συκάμινο το οποίο όμως το 1929 αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα. Κατά τη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών μέσα στα όρια της Κοινότητας Ωρωπού αναγνωρίστηκαν οι οικισμοί Πλατάνια και Κάμπος.

Η Ιερά Μονή Οσίου Συμεών του Νέου Θεολόγου Καλάμου

 

Η ανδρική Σταυροπηγιακή και Συνοδική Ιερά Μονή Αγίου Συμεών βρίσκεται τρία χιλιόμετρα έξω από τον Κάλαμο και θεμελιώθηκε δύο φορές: την 1^η Ιουλίου 1986 με τον αγιασμό ολόκληρου του τόπου της Μονής και την 13^η Ιουλίου 1987 με τον αγιασμό για τη θεμελίωση των πρώτων κελιών. Και τις δύο φορές παρευρέθηκε και ευλόγησε τη Μονή ο γέροντας Πορφύριος.

Ο Ωρωπός στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

 

Στο απόγειό της (περ. 117 μ.Χ.), η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν η πιο εκτεταμένη πολιτική και κοινωνική δομή του δυτικού πολιτισμού. Χτίζοντας πάνω στα θεμέλια που είχε θέσει η Ρωμαϊκή Δημοκρατία, η αυτοκρατορία έγινε η μεγαλύτερη και ισχυρότερη πολιτική και στρατιωτική οντότητα στον κόσμο μέχρι την εποχή της και επεκτάθηκε σταθερά μέχρι την πτώση της το 476 μ.Χ.

Η Ιερά Μονή Νέου Στουδίου Αυλώνος («Μονή Νικοδήμου»)

 

Η Μονή Νέου Στουδίου, γνωστή και ως «Μονή Νικοδήμου», βρίσκεται στη θέση Λογοστάρι, στον Αυλώνα. Ιδρυτής και κτήτορας της Μονής υπήρξε ο Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος Νικόδημος, μία εξέχουσα μορφή της Εκκλησίας της Ελλάδας. Είναι γνωστός για το πολυσχιδές ποιμαντικό του έργο, τη θεολογική του συγκρότηση και το συγγραφικό του έργο. Ο Μητροπολίτης Νικόδημος έμεινε ως παράδειγμα σταυρωμένης Αρχιερωσύνης, καθώς έζησε περιόδους διωγμού και εξορίας, χωρίς να δικαστεί, και χωρίς να έχει κατηγορηθεί επίσημα, όπως αξιοσημείωτα αναφέρεται. 

Η οικιστική ανάπτυξη στην Αττική κατά τον 20ο αιώνα

Τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιούργησε η επί πολλές δεκαετίες ασχεδίαστη οικιστική ανάπτυξη στον χώρο της Πρωτεύουσας, η μη εφαρμογή χωροταξικού σχεδιασμού, αλλά και η έλλειψη οποιασδήποτε ευαισθησίας για τη διάσωση των φυσικών της πόρων, γίνονται σήμερα ιδιαίτερα αισθητά από το σύνολο των κατοίκων της.

Ο Ωρωπός και το Κοινό των Βοιωτών

 

Χάρτης της αρχαίας Βοιωτίας

Το 313/312 π.Χ. ο Ωρωπός προσαρτάται στο Κοινό των Βοιωτών το οποίο αποτελούσε μια συμμαχία μικρών κρατιδίων, με κέντρο μία ισχυρή πόλη της Βοιωτίας. Οι εκπρόσωποι των πόλεων στο Κοινό ονομάζονταν Βοιωτάρχες και ασκούσαν τη στρατιωτική εξουσία σε περίοδο πολέμου. Κάθε πόλη εξέλεγε έναν Βοιωτάρχη με εξαίρεση τη Θήβα που εξέλεγε δύο.

Το μοναστήρι του Αγίου Τιμοθέου στην Προκόννησο

 

Απ’ όλα τα μοναστήρια που βρίσκονται στο νησί του Μαρμαρά, το πιο γνωστό είναι το μοναστήρι του Αγίου Τιμοθέου, του Πολιούχου Αγίου και προστάτη της Προκοννήσου που εορταζόταν με μεγάλες τιμές σε όλο το νησί.