Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2023

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς από τα Παλάτια του Μαρμαρά

 


Κατά την εποχή της Μικρασιατικής καταστροφής, τα Παλάτια του Μαρμαρά απαριθμούσαν περίπου 1.000 κατοίκους, στο σύνολό τους Έλληνες, ενώ με την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 οι περισσότεροι Παλατιανοί φιλοξενήθηκαν για δύο χρόνια στη Χαλκίδα και στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Ωρωπού ιδρύοντας τα Νέα Παλάτια[1]

Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

Η Βασιλόπιτα στον Αυλώνα, στον Ωρωπό, στην Προποντίδα, στον Πόντο και στην υπόλοιπη Μικρά Ασία

 


Στον Αυλώνα, η Βασιλόπιτα συνήθως ήταν ψωμί το οποίο κεντούσαν με ζαχαρωμένο ζυμάρι. Με το ζυμάρι αυτό απεικόνιζαν πάνω στη βασιλόπιτα όλα τα μέλη της οικογένειας, το σπίτι, τα χωράφια και τα ζωντανά που είχε η οικογένεια. 

Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2023

Το έθιμο του «Ποδαρικού» στον Ωρωπό και στα Παλάτια του Μαρμαρά

 


Είναι αξιοσημείωτο ότι το έθιμο του «Ποδαρικού» καταγράφεται τόσο στον Ωρωπό όσο και στα Παλάτια του Μαρμαρά, πολύ πιο πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η αρχή του εθίμου αποδίδεται στους λόγους του επισκόπου Γρηγορίου Νύσσης (335-395 μ.Χ.) προς τους Βυζαντινούς ότι την Πρωτοχρονιά «δεξιάς τινας συντυχίας επετήδευον», δηλαδή θα πρέπει να συναντούν ή να δέχονται στο σπίτι τους πρόσωπο που, όπως νόμιζαν, θα τους έφερνε ευτυχία.  Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα για το ποιος θα μπει πρώτος στο σπίτι τους τη νέα χρονιά, δηλαδή θα κάνει ποδαρικό.

Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2023

Kάλαντα Χριστουγέννων από τα Παλάτια του Μαρμαρά

 


Στα Παλάτια έχουν διασωθεί παμπάλαια κάλαντα των Χριστουγέννων (όπως και της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων) από τα μέσα του 19ου αιώνα, σε ένα παλιό χειρόγραφο του Μαρμαρινού δημάρχου Λαμπρινού Δημαρχόπουλου:

Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του κόσμου

Αυλώνας: Έθιμα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανείων

  


Η επιτόπια έρευνα και οι συνεντεύξεις που υλοποίησε η ερευνήτρια Μαρία Μπουγιέση (2009), καθώς και το βιβλίο του Δημήτρη Λιάκουρη «Αυλώνας Αττικής: Ανατρέχοντας στις ρίζες μας» (1997), μας προσφέρουν την περιγραφή των εθίμων των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανείων στον Αυλώνα από τα παλιά χρόνια, ενώ μερικά σώζονται ακόμα και σήμερα.

Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2023

Ο Αυλώνας από την Τουρκοκρατία έως σήμερα

 


Ο Αυλώνας είναι κτισμένος σε υψόμετρο 170 μ. σε αμφιθεατρική θέση στις βόρειες πλαγιές της Πάρνηθας, στα ιστορικά όρια της άλλοτε Αττικοβοιωτίας και σε απόσταση 50 χλμ. από την Αθήνα. Παλαιότερα ήταν γνωστός με το όνομα Σαλισάτ ή Σάλασι ή Σάλεσι ή και Κακοσάλεσι.

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

Η Ιερά Μονή Παρακλήτου στο Μήλεσι

 


Στα μοναστήρια του ελληνικού χώρου διασώζεται ένα σημαντικό μέρος από τον πλούτο της ευρύτερης αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, βυζαντινής, μεταβυζαντινής και νεότερης. Η μοναστηριακή κοινότητα αποτελούσε, και συνεχίζει να αποτελεί, ιδιαίτερο τόπο άσκησης και πρότυπο ευαγγελικού βίου.  Στην περιοχή του Δήμου Ωρωπού, άρχισαν να θεμελιώνονται από το 2ο ήμισυ του 20ου αιώνα πληθώρα μοναστηριών, κάθε ένα από τα οποία παρουσιάζει το δικό του ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

Η Ιστορία των ΚΤΕΛ Αττικής και της γραμμής Αθήνας - Ωρωπού

 


Ο κλάδος των δημόσιων συγκοινωνιών αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της ελληνικής οικονομίας. Οι ανάγκες για τη χερσαία μεταφορά προσώπων και αγαθών καλύπτονται πανελλαδικά από τα Υπεραστικά ΚΤΕΛ και σε ορισμένες περιοχές όπου δεν υπάρχει εναλλακτική λύση αυτή η ανάγκη καλύπτεται αποκλειστικά από τις εν λόγω μεταφορικές εταιρείες. Ο κλάδος έχει αυξητική σχετικά πορεία τα τελευταία χρόνια καθώς λόγο της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης και της ανόδου του κόστους μεταφορών (καύσιμα, διόδια κλπ) είναι πολλοί οι πολίτες που επιλέγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς αντί των ιδιόκτητων οχημάτων τους.

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023

Η Ιερά Μονή Εισοδίων Θεοτόκου Μαρκόπουλου Ωρωπού


H Iερά Γυναικεία Kοινοβιακή Mονή των Eισοδίων της Θεοτόκου ανήκει στην I. Mητρόπολη Aττικής. Eίναι αναγνωρισμένη ως N.Π.Δ.Δ. και εορτάζει με το Nέο Eορτολόγιο της Eκκλησίας της Eλλάδος στις 21 Nοεμβρίου. Αποτελεί μια φυσική όαση μοναδική και πραγματική ησυχαστική γωνιά, καθώς το πρώτο πράγμα πού κάνει εντύπωση στον επισκέπτη είναι η πανέμορφη τοποθεσία του Μοναστηριού: Κτισμένο στα κράσπεδα ενός πευκόφυτου λόφου, υψώνεται πανέμορφο κι επιβλητικό, έχοντας θέα το νησί της Εύβοιας.

Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023

Η Λιμνοθάλασσα του Ωρωπού και η σπάνια πανίδα της

 


Στα Βορειοδυτικά της Σκάλας Ωρωπού εκτείνεται ως συνέχεια του Δέλτα Ασωπού, ένας από τους τελευταίους υγροβιότοπους της Αττικής με μεγάλη οικολογική σημασία, η Λιμνοθάλασσα του Ωρωπού.  Έχει μήκος 3 χλμ., έκταση 1000 στρ. και ήταν γνωστή παλιότερα ως «αλυκές», «μαντρί», «παραλία της άμμου».

Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2023

Το Αμφιάρειο και ο μύθος του Αμφιάραου

 


Το Αμφιάρειο ήταν το μεγαλύτερο στην αρχαία Ελλάδα ιερό του χθόνιου θεού και ήρωα του Άργους, Αμφιαράου. Στο ιερό αυτό συναντώνται η ιατρική και η μαντική τέχνη. Η ίδρυσή του τοποθετείται στα τέλη του 5ου αι. π. Χ. Από τις αρχές του 4ου αιώνα π. Χ. και ως το 338π. Χ. το ιερό οργανώνεται και η φήμη του απλώνεται στην Ελλάδα. Σε όλη την περίοδο της λειτουργίας του ήταν το εθνικό ιερό του Ωρωπού.

Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2023

Η Ιστορία του Ασωπού και οι δράσεις της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ωρωπού (Ο.Σ.Ω.)


Στη Μυθολογία ο Ασωπός θεωρούταν γιος του Ποσειδώνα και της Πηρούς, κατά μία δεύτερη εκδοχή  γιος του Δία και της Ευρυνόμης και κατά μία τρίτη εκδοχή γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Σύζυγός του ήταν η Μετώπη, κόρη του Λάδωνα,  με την οποία απέκτησε δυο γιους, τον Ισμήνο και τον Πελάγοντα και πολλές κόρες, όπως τη Νεμέα, τη Θήβη, τη Σαλαμίνα, την Κλεώνη, την Τανάγρα, την Εύβοια, τη Σινώπη, την  Πλάταια, την Αίγινα, που μία προς μία έδωσαν τα ονόματα τους σε πόλεις. Κάποιες από αυτές, όπως η Σαλαμίνα και η Αίγινα απάγονται από θεούς και αποκτούν σπουδαία παιδιά.

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023

Ο βυζαντινός ναός των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων στο Συκάμινο

 


Από τα μέσα του 9ου αιώνα η Αττική ακολουθεί την ανοδική πορεία της Ανατολικής Ρωμαϊκής (Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας, μια πορεία αναδόμησης και άνθησης που είναι γνωστή ως Μακεδονική Αναγέννηση. Κατά την περίοδο αυτή, ο Ωρωπός γνωρίζει ιδιαίτερη ακμή ως αγροτική δύναμη λόγω των εύφορων εδαφών του. Αρχίζουν να χτίζονται νέες εκκλησίες σε νέους αρχιτεκτονικούς τύπους και η οικοδομική αυτή δραστηριότητα θα φτάσει στο αποκορύφωμά της για την περιοχή του Ωρωπού κατά τον  12ο, τον 13ο και 14ο  αιώνα όπου φαίνεται πως ο τόπος γνώρισε μακρές περιόδους οικονομικής ευημερίας.

Τετάρτη 11 Οκτωβρίου 2023

Τα αξιοθέατα του Δήμου Ωρωπού


Ο Δήμος Ωρωπού διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία επιλογών για πολλές μορφές τουρισμού: Παραθεριστικό, θρησκευτικό, φυσιολατρικό, αρχαιολογικό, πολιτιστικό, κ.ά. Παρακάτω επιχειρούμε μία καταγραφή των κυριότερων αξιοθέατων του τόπου προκειμένου να αναδειχθεί αυτή η ποικιλία:

Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

Άρθρο του Παναγιώτη Χασιώτη, υποψηφίου Δημοτικού Συμβούλου με τη "ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΥΘΥΝΗΣ"


            

Στις 8 Οκτωβρίου 2023 έχουμε μία κρίσιμη εκλογική μάχη για το μέλλον του Δήμου μας η οποία θα εκλέξει τη νέα δημοτική αρχή για τα επόμενα πέντε έτη.    

Αποφάσισα να θέσω υποψηφιότητα για μια ακόμη φορά, όπως και το 2019, με τον Συνδυασμό «Συνεργασία Ευθύνης» και με το σημερινό Δήμαρχο Ωρωπού Γιώργο Γιασημάκη. Ο Γιώργος Γιασημάκης αποκατέστησε την αξιοπιστία και τη διαφάνεια στα δημοτικά δρώμενα.  Σε  αγαστή συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής εξασφάλισε χρηματοδότηση για έργα στο Δήμο μας συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων Ευρώ περίπου, έργα τα οποία θα υλοποιηθούν και μέσα στην επόμενη πενταετία.

Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2023

Βυζαντινά Μνημεία στις Αφίδνες, τον Αυλώνα και τον Κάλαμο

Σημαντικά βυζαντινά κτίσματα βρίσκουμε επίσης στις Αφίδνες, τον Αυλώνα και τον Κάλαμο. 

Αρχικά, σε χαμηλό ύψωμα μέσα στον οικισμό των Αφιδνών βρίσκεται ο μικρός, σταυρεπίστεγος ναός των Αγίων Θεοδώρων, ο οποίος χρονολογείται στους ύστερους βυζαντινούς χρόνους. Είναι κτισμένος με αργολιθοδομή και σύμφωνα με τους μελετητές θα πρέπει να ήταν κατάγραφος, καθώς διακρίνονται δύο στρώματα τοιχογραφιών, από τα οποία το τελευταίο είναι πολύ νεότερο. Από το παλαιότερο στρώμα (τέλη 13ου αιώνα περίπου), διατηρούνται υπολείμματα. Σε όλη την εγκάρσια καμάρα διατηρείται τμήμα της τοιχογραφίας της Πεντηκοστής με έξι αποστόλους καθισμένους με ανοιχτά ευαγγέλια, ενώ στον δυτικό τοίχο διακρίνεται τμήμα της Σταύρωσης. Επίσης, σε τμήμα του βόρειου και νότιου τοίχου αντίστοιχα υπάρχουν στρατιωτικοί άγιοι (Άγιος Γεώργιος, Άγιος Θεόδωρος καθώς και άλλες μορφές που δεν μπορούν να ταυτιστούν).


Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023

Βυζαντινά μνημεία στον Παλιό Ωρωπό και το Συκάμινο

 

Από τα μέσα του 9ου αιώνα, η Αττική ακολουθεί την ανοδική πορεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μια πορεία αναδόμησης και άνθησης που είναι γνωστή ως Μακεδονική Αναγέννηση. Αρχίζουν να χτίζονται νέες εκκλησίες σε νέους αρχιτεκτονικούς τύπους και η οικοδομική αυτή δραστηριότητα θα φτάσει στο αποκορύφωμά της κατά τον 11ο και 12ο αιώνα σε όλη την Αττική. Αναφορικά με τα βυζαντινά μνημεία της περιοχής του Ωρωπού, πολύτιμα είναι τα στοιχεία που φέρνουν στο φως αξιόλογοι μελετητές όπως ο X. Μπούρας, ο Ι. Κουμανούδης και ο Αν. Ορλάνδος.

Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2023

Το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο και οι Παλιές Φυλακές του Ωρωπού

 


Η ανέγερση του συγκροτήματος των κτηρίων των Παλαιών Φυλακών Ωρωπού σχετίζεται με το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο το οποίο ιδρύθηκε στις 8 Ιουνίου 1855 ως Φιλανθρωπική Εταιρεία με Βασιλικό Διάταγμα που υπέγραψε ο Όθων και ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ως αρμόδιος Υπουργός των Εσωτερικών. Σκοπό είχε να περιθάλψει παιδιά τα οποία έμειναν ορφανά από την επιδημία της χολέρας, η οποία εκδηλώθηκε στο στρατόπεδο της γαλλικής στρατιωτικής δύναμης στον Πειραιά τον Ιούλιο του 1854 κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου και επεκτάθηκε σε όλη τη χώρα.

Δευτέρα 21 Αυγούστου 2023

Μεταπολεμική εξέλιξη και σύγχρονη ανάπτυξη: Ο Ωρωπός από τη δεκαετία του 1950 έως σήμερα

 


Η μόρφωση, η εκβιομηχάνιση και τα μεγάλα έργα οδηγούν σταδιακά στην ανάπτυξη της περιοχής του Ωρωπού και οι συνθήκες ζωής βελτιώνονται. Το 1958 με την ολοκλήρωση της Εθνικής Οδού, η συγκοινωνία προς Αθήνα αρχίζει να γίνεται μέσω Μαλακάσας – Μπογιατίου – Κηφισιάς και τερματίζει στο καφενείο του Μαύρου.  Γύρω στο 1960, το τέρμα και η αφετηρία στην Αθήνα μεταφέρονται στην  οδό Μαυροματαίων στο Πεδίο του Άρεως και τα δρομολόγια γίνονται δύο. Την ίδια χρονική περίοδο εμφανίζονται και τα «Αγοραία» (ταξί). Γύρω στο 1969 τα μικρά λεωφορεία αποσύρονται και αντικαθίστανται από τα μεγάλα.

Τετάρτη 16 Αυγούστου 2023

Ο Ωρωπός από τον Μεσοπόλεμο έως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια (1934-1948)

 



Το 1934 εμφανίζεται το πρώτο λεωφορείο στον Ωρωπό. Είναι μικρό, χαμηλό, καφέ-πράσινο και κάνει ένα δρομολόγιο που ξεκινάει από τη Σκάλα στις 6.00πμ. και μέσω Αγίου Μερκούρη φτάνει στην Αθήνα  γύρω στις 9.30πμ. (το τέρμα ήταν πίσω από το Δημαρχείο, στην οδό Ικτίνου, στο καφενείο του «Μαύρου»). Για την επιστροφή ξεκινούσε από την Αθήνα στις 2.00μμ. Ο δρόμος τότε Ωρωπός-Αθήνα, είτε μέσω Αγίου Μερκούρη, είτε μέσω Μπογιατίου, ήταν στενός χωματόδρομος.

Τρίτη 8 Αυγούστου 2023

O μεγάλος σεισμός του 1938 στον Ωρωπό

 

Στις 20 Ιουλίου 1938 ένας ισχυρός σεισμός πλήττει τα περίχωρα της Αττικής, αφήνοντας πίσω του δεκάδες νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και χιλιάδες άστεγους. Ο σεισμός είχε επίκεντρο τον Ωρωπό τον οποίο και κατέστρεψε ολοσχερώς. Όλα τα σπίτια της μικρής κοινότητας κατέρρευσαν, καταπλακώνοντας πολλούς από τους κατοίκους. Ίδια μοίρα είχαν και οι γειτονικές περιοχές όπως η Σκάλα, το Χαλκούτσι, τα Νέα Παλάτια, η Μαλακάσα και ο Αυλώνας.

Τετάρτη 2 Αυγούστου 2023

Τα λιγνιτωρυχεία του Ωρωπού και η Καρβουνόσκαλα

 


Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όλο και περισσότερες βιομηχανικές επιχειρήσεις επιδίδονται σε μικρής κλίμακας μεταλλευτικές δραστηριότητες. Στόχος τους  είναι η εκμετάλλευση του εγχώριου λιγνίτη[1] για τον εφοδιασμό τους σε καύσιμη ύλη.  Αν και ήταν γνωστή από το 1830 η ύπαρξη του λιγνίτη στην περιοχή ανάμεσα στο Μαρκόπουλο και στο Μήλεσι (Μαυροσουβάλα, Μπάφι), η εξόρυξή του άρχισε το 1870. 

Τετάρτη 26 Ιουλίου 2023

Ο Ωρωπός στις αρχές του 20ου αιώνα: Μετακινήσεις, καλλιέργειες και εκπαίδευση

 


Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, με τη δημιουργία του ελληνικού κράτους δημιουργείται ο Δήμος Περαίας με έδρα τον σημερινό Κάλαμο, ενώ το 1843 η έδρα του μεταφέρεται στον Ωρωπό και το 1871 μετονομάζεται σε Δήμο Ωρωπίων. Ωστόσο,  το 1912 καταργείται και δημιουργούναι οι χωριστές κοινότητες για κάθε χωριό.  

Τετάρτη 12 Ιουλίου 2023

Από τα Μαρμαρονήσια στα Νέα Παλάτια

 



Μετά το 1830 και μέχρι το 1914, εξαιτίας ευεργετικών σουλτανικών φιρμανιών προς τους Χριστιανούς, αλλά και λόγω της παρακμής του Οθωμανικού κράτους, σημειώνεται η τελευταία μεγάλη αναλαμπή και ανάπτυξη στα Μαρμαρονήσια. Ο Προικοννησιακός Ελληνισμός ανθεί, χτίζει σχολεία και μέγαρα, πλουτίζει εκκλησίες και μοναστήρια, διαπρέπει στη ναυτιλία και το εμπόριο και αναπτύσσεται όσο ποτέ άλλοτε.

Τετάρτη 28 Ιουνίου 2023

Η Προκόννησος από την αρχαιότητα έως την Ελληνική Επανάσταση

 


Το 1923, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών που επακολούθησε, πολλοί κάτοικοι των Παλατίων από την Προκόννησο της Προποντίδας εγκαταστάθηκαν κατ' αρχήν στη Χαλκίδα και στη συνέχεια ίδρυσαν στην περιοχή του Ωρωπού τα Νέα Παλάτια,  που αποτέλεσαν ξεχωριστή Κοινότητα.

Μέσα στη θάλασσα της Προποντίδας, μεταξύ των θρακικών παραλίων του Ιερού Όρους (τουρκ. Τεκφούρ ή Γάνος Νταγ), των εκβολών του Γρανικού ποταμού (τουρκ. Μπίγα Τσάι) και της Κυζικηνής Χερσονήσου (τουρκ. Καπίνταγ), βρίσκονται τα νησιά του Μαρμαρά τα οποία σχηματίζουν το ένα από τα δύο νησιωτικά συμπλέγματα της Προποντίδας. Τα κατοικημένα είναι η Προκόννησος (ή Μαρμαράς ή Προικόννησος ή Ελαφόνησος ή Προχόνη ή Νεβρίς), η Κούταλη (Ekilnik), η Αφυσιά (Avsa) και η Αλώνη (Pasalimani).

Πέμπτη 22 Ιουνίου 2023

Το Αγροτικό Ζήτημα και ο ρόλος της οικογένειας Ζυγομαλά στον Αυλώνα

 

Μετά την απελευθέρωση,  στη συνδιάσκεψη του Λονδίνου το 1830 συντάσσεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, που ρύθμιζε, κοντά στα μεγάλα θέματα  της ελεύθερης Ελλάδας και τα ιδιοκτησιακά. Το πρωτόκολλο αυτό έδινε - κατ' εξαίρεση για την Αττική - το δικαίωμα στους Τούρκους ιδιοκτήτες γης να διατηρήσουν ή να πουλήσουν την ιδιοκτησία τους. Οι Τούρκοι δέχονται να πουλήσουν. Ενώ όμως στις περιοχές των Μεσογείων και αλλού στην Αττική οι κάτοικοι συγκεντρώνουν τα απαιτούμενα χρήματα και αγοράζουν την γη των κοινοτήτων τους, στον Ωρωπό, που είναι κατεστραμμένος από τους πολυετείς αγώνες αυτό καθίσταται αδύνατον.

Παρασκευή 16 Ιουνίου 2023

Το Κτήμα του Α. Συγγρού στον Ωρωπό και το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο

 


Το 1913, τα μεγάλα αγροκτήματα της Αττικής χαρακτηρίστηκαν όμοια με εκείνα της Θεσσαλίας, ως προς τις σχέσεις μεταξύ ιδιοκτητών και καλλιεργητών και τονίστηκε η ανάγκη προσωρινής προστασίας των τελευταίων μέχρι τη λύση του αγροτικού ζητήματος. Έτσι, το 1917 άρχισαν οι απαλλοτριώσεις. Ωστόσο, μεγάλα τμήματα των κτημάτων αυτών που αφορούσαν δασικές εκτάσεις και βοσκοτόπια παρέμειναν στα χέρια των αρχικών μεγαλοκτηματιών. Το σύνολο των εκτάσεων που απαλλοτριώθηκαν στην Αττική αντιπροσώπευε περίπου το 20% των εκτάσεων των ιιεγάλων κτηιιάτων.

Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023

Τα κτήματα του Ωρωπού κατά τον 19ο αιώνα

 


Με τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, δημιουργείται ο Δήμος Περαίας με έδρα τον σημερινό Κάλαμο. Το 1843 η έδρα του μεταφέρεται στον Ωρωπό καλύπτοντας την ίδια περίπου έκταση με τον σημερινό Δήμο Ωρωπού αφού περιλαμβάνει τα χωριά Σάλεσι, Κάλαμος, Άγιοι Απόστολοι, Μαλακάσα, Μπούγα, Μαρκόπουλο, Μήλεσι, Συκάμινο, Χαλκούτσι, Ωρωπός, Σκάλα.  Εντάσσεται στην Επαρχία Αττικής του Νομού Αττικής, όπως αυτός δημιουργήθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα 3ης Απριλίου 1833 (οι άλλες δύο επαρχίες ήταν η Επ. Μεγαρίδος και  η Επ. Αιγίνης).

Πέμπτη 1 Ιουνίου 2023

Η ευρύτερη περιοχή του Ωρωπού στην Ελληνική Επανάσταση

 


Ο Ωρωπός αποτελούσε σημαντικό κομμάτι της τουρκικής επικυριαρχίας καθώς μέσω αυτού εξασφαλιζόταν ο ανεφοδιασμός των τουρκικών στρατευμάτων από τη Θεσσαλία και την Εύβοια. Ισχυρές τουρκικές φρουρές φύλασσαν τις αποθήκες της Σκάλας Ωρωπού και το γεγονός αυτό εξηγεί αφενός την αραιή κατοίκηση της περιοχής εκείνη την περίοδο και αφετέρου τις συχνές πολεμικές διενέξεις με τους οπλαρχηγούς.

Πέμπτη 25 Μαΐου 2023

Τοπωνύμια, γαίες και καθημερινή ζωή στον Ωρωπό κατά την Τουρκοκρατία

 

Αρχικά, κύριο χαρακτηριστικό  του οθωμανικού γαιοκτητικού συστήματος ήταν  η κρατική κτήση επί του εδάφους, δηλαδή οι  γαίες των τιμαρίων ήταν αναπαλλοτρίωτες και δεν μπορούσαν να  μεταβιβαστούν με πώληση, δωρεά ή κληρονομιά.

Περί τα μέσα του 17ου αιώνα, η Στερεά Ελλάδα και η Εύβοια ήταν διαιρημένες σε 12 ζιαμέτια και 168 τιμάρια. Στην υπόλοιπη όμως αττική ύπαιθρο εφαρμόστηκε το σύστημα της μικρής αγροτικής εκμετάλλευσης. Και στις δύο περιπτώσεις την υψηλή κυριότητα διατηρεί το κράτος, ενώ οι  αγρότες κατέχουν υπό όρους τη γη που καλλιεργούν. Έτσι είναι δυνατόν να  ερμηνευτεί και η ανεκτικότητα των Τούρκων σε ορισμένες προϋπάρχουσες  γαιοκτητικές μορφές.

Τετάρτη 24 Μαΐου 2023

Επικοινωνία/Διαφήμιση στο Ωρωπός History


 Ωρωπός History

Διαφημιστικές υπηρεσίες

Αρ. Γ.Ε.ΜΗ.: 169923403000

https://oroposhistory.blogspot.com/

 

Το Ωρωπός History αποτελεί έναν κόμβο για την Ιστορία του Δήμου Ωρωπού και για την παροχή διαφημιστικών υπηρεσιών διαδικτύου στην περιοχή μας. Επικοινωνήστε μαζί μας για τη διαφημιστική προβολή σας !

Παρασκευή 19 Μαΐου 2023

Η απότομη ερήμωση του Ωρωπού κατά την Τουρκοκρατία

Προκύπτει το ερώτημα: Τι μεσολάβησε από το 1676 που οι περιηγητές βρίσκουν τον Ωρωπό σε ακμή και με πολλά βυζαντινά μνημεία, μέχρι το 1806 που ο Leake βρίσκει την περιοχή ερειπωμένη ; Τι συνέβη σε αυτά τα 130 χρόνια ; Για να δώσουμε μια απάντηση, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη αφενός τις δύσκολες συνθήκες ζωής των υπόδουλων Ελλήνων κατά τους πρώτους δύο αιώνες της Τουρκοκρατίας και αφετέρου  τα ειδικότερα γεγονότα που συνέβησαν στον Ωρωπό κατά την περίοδο 1730 - 1770.

Πέμπτη 11 Μαΐου 2023

Οι εντυπώσεις του William Leake από τον Ωρωπό το 1806

 

Ο Βρετανός στρατιωτικός William Martin Leake(1777-1860) καταγράφει τις εντυπώσεις του από την περιοχή του Ωρωπού στο τετράτομο βιβλίο του Travels in Northern Greece (Περιηγήσεις στη Βόρεια Ελλάδα) το οποίο εκδίδει για πρώτη φορά το 1835 στο Λονδίνο[1].

Η αναφορά του Leake αρχίζει από τον Κάλαμο, στον οποίο φτάνει στις 30 Ιανουαρίου του 1806. Όπως γράφει, «η όψη του δείχνει έναν σχετικό πλούτο. Υπάρχουν αρκετά καινούρια διώροφα σπίτια, ασπρισμένα, με αποθήκες, στάβλους και εσωτερικές αυλές. Το σπίτι του προεστού έχει ακόμη και τζάμια στα παράθυρα».

Παρασκευή 5 Μαΐου 2023

Ο Ωρωπός στην οθωμανική εποχή …

 


Το 1455 ο Σουλτάνος Μουράτ Β’ ορίζει δούκα της Βοιωτίας (Θηβών) τον Φραγκίσκο Β’, ενώ οι Οθωμανοί κρατούν τη διοίκηση των Αθηνών. Εδώ ουσιαστικά αρχίζει η Τουρκοκρατία στον Ωρωπό, αφού ο Μουράτ μαζί με την περιοχή των Αθηνών αφαιρεί στη συνέχεια από τον Φραγκίσκο Β’ και την περιοχή του Ωρωπού και του Συκαμίνου. Έτσι λοιπόν ο τελευταίος δυτικός ηγεμόνας των κάστρων Ωρωπού και Συκαμίνου, Νερούτσος Πίτι, εκδιώκεται και καταφεύγει μαζί με τη γυναίκα του Λαοδάμεια και τα 11 παιδιά του στον ιδιόκτητο πύργο τους στην Παλιοπαναγιά, πλησίον των Θηβών, που παραμένουν Φραγκοκρατούμενες. Τέλος, το 1460, οι Οθωμανοί εκδιώκουν και τον Φραγκίσκο από τη Βοιωτία και γίνονται κυρίαρχοι αυτής.

Πέμπτη 27 Απριλίου 2023

Ο Ωρωπός από τα ρωμαϊκά χρόνια έως τη Φραγκοκρατία…




Με τα χρόνια που περνούν, στα χρόνια του αυτοκράτορα της Ρώμης Αυγούστου (63 π.Χ. - 14 μ.Χ.), ο Ωρωπός γίνεται οριστικά πια κτήση της Αθήνας. Η επικράτηση του Χριστιανισμού είχε ως αποτέλεσμα τη βαθμιαία εξαφάνιση της αρχαίας θρησκείας, αλλά στη θέση της παρηκμασμένης αρχαίας πόλης χτίζεται ο παλαιοχριστιανικός και πρωτοβυζαντινός Ωρωπός. Η εγκατάλειψη της παραλίας θα γίνει αργότερα και για πολλά χρόνια ο σημερινός Παλιός Ωρωπός, δυτικά της Σκάλας και σε απόσταση από τη θάλασσα, θα αντικαταστήσει την αρχαία πόλη.

Παρασκευή 21 Απριλίου 2023

O Ωρωπός από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο έως τους ρωμαϊκούς χρόνους...

 

Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, το 411 π.Χ., οι Βοιωτοί σε συνεργασία με τους Ερετριείς και τους Ωρωπίους αποσπούν τον Ωρωπό από τους Αθηναίους και τον περιλαμβάνουν ξανά στο Κοινό των Βοιωτών. Η κατάληψη αυτή του Ωρωπού έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη νίκη των συμμάχων κατά τη ναυμαχία αυτού του έτους, διότι το λιμάνι του Ωρωπού χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο του πελοποννησιακού στόλου.

Παρασκευή 14 Απριλίου 2023

Από την Ομηρική Γραία στον Ωρωπό του 5ου π.Χ. αιώνα ...

Αρχικά ο Ωρωπός λεγόταν Γραία, η περιοχή του Γραϊκή και οι κάτοικοι του Γραείς ή Γραίοι. Άποικοι της Γραίας εγκαταστάθηκαν στην Κάτω Ιταλία μαζί με Ευβοείς και από αυτούς οι Ρωμαίοι ονόμασαν όλους τους 'Έλληνες Graeci. Το Graeci έγινε Greci και ελληνιστί Γραικοί, μία ονομασία που επικράτησε στην Ελλάδα από τον 16ο αιώνα μέχρι σήμερα. Έτσι λοιπόν και η Γραία έγινε σιγά-σιγά Graecia Grecia και Greece.

Παρασκευή 7 Απριλίου 2023

Οι πρώτοι ερευνητές και περιηγητές του Ωρωπού…



Αρχαίοι και νεότεροι περιηγητές διασχίζοντας την περιοχή του Ωρωπού δίνουν πληροφορίες για τη μορφολογία του τόπου, τα ερείπια και τις επιγραφές που συνάντησαν καθώς και δημογραφικά στοιχεία. Οι σπουδαιότεροι αρχαίοι περιηγητές ήταν οι Ηρακλείδης, Παυσανίας και Στράβωνας, ενώ από τους νεότερους, που δίνουν περισσότερες πληροφορίες, ήταν οι Spon, Wheler και Leake.

Παρασκευή 31 Μαρτίου 2023

Λίγα λόγια για το σήμερα…



Ο σημερινός Δήμος Ωρωπού ιδρύθηκε το 2010 με τη συνένωση  των Δήμων Αυλώνος, Καλάμου, Ωρωπίων και των Κοινοτήτων Αφιδνών, Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Μαρκοπούλου, Πολυδενδρίου και Συκαμίνου σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση που είναι γνωστή ως «Πρόγραμμα Καλλικράτης». Καταλαμβάνει το σύνολο της Βορειοανατολικής Αττικής εκτεινόμενος από τον Ευβοϊκό Κόλπο έως τους πρόποδες της Πάρνηθας κι από τη λίμνη του Μαραθώνα έως τα σύνορα της Αττικής με την Βοιωτία.

Κυριακή 26 Μαρτίου 2023

Καλωσήλθατε στο Ωρωπός History...

 


Η περιοχή του Ωρωπού με τη φυσική της ομορφιά και με την ύπαρξη χώρων μεγάλης αρχαιολογικής, οικολογικής, ιστορικής, θρησκευτικής και αρχιτεκτονικής σημασίας, παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες μελλοντικής ανάπτυξης οι οποίες θα μπορούσαν να τη βγάλουν από τα αδιέξοδα που έχει περιέλθει λόγω των αλλεπάλληλων κρίσεων των τελευταίων ετών.